SİNDİRİM SİSTEMİ- ETKİNLİK
►Büyük organik bileşiklerin su ile parçalanıp
yapıtaşlarına ayrılmasına
……SİNDİRİM…….. denir.
►Sindirimde amaç = ORGANİK BESİNLERİ
…HÜCRE ZARINDAN GEÇEBİLECEK KÜÇÜKLÜĞE (YAPITAŞINA)
…. KADAR (MONOMERLERİNE KADAR) PARÇALAMAK
► Büyük moleküllerin önce fagositoz veya pinositozla hücre içine alınıp ,
sonra parçalanmasına
……HÜCRE İÇİ SİNDİRİM…… denir.
►Büyük moleküllerin önce parçalanıp sonra hücre içine alınmasına
……HÜCRE DIŞI SİNDİRİM….denir.
2020-AYT SORUSU
CEVAP=E
OGM MATERYAL-KONU ÖZETLERİ SORUSU
CEVAP=D
►Besinlerin düz kaslar yardımıyla enzim kullanılmadan
fiziksel olarak küçük parçalara ayrılmasına
.....MEKANİK SİNDİRİM..... denir.
►Mekanik sindirimde amaç=
.....SUBSTRAT YÜZEYİNİ GENİŞLETEREK………
KİMYASAL SİNDİRİME YARDIMCI OLUP KOLAYLAŞTIRMAK
►Besinlerin su ve enzimler kullanılarak yapıtaşına kadar parçalanmasına
……KİMYASAL……. SİNDİRİM denir
OGM MATERYAL-KONU ÖZETLERİ SORUSU
CEVAP=D
OGM MATERYAL KONU ÖZETLERİ SORUSU
CEVAP=C
OGM MATERYAL KONU ÖZETLERİ SORUSU
CEVAP=A
2019-AYT SORUSU
CEVAP=C
►Sindirim (Hidroliz) olayında …ATP . harcanmaz
►İnsanda sindirim kanalı sırasıyla=
AĞIZ-YUTAK-…YEMEK BORUSU…..-MİDE-İNCE BAĞIRSAK-
……KALINBAĞIRSAK…….-ANÜS
►-İnsanda sindirimin gerçekleştiği organlar=
AĞIZ-…MİDE….-İNCE BAĞIRSAK
►Sindirime yardımcı organlar=
TÜKRÜK BEZLERİ-KARACİĞER-PANKREAS-SAFRA KESESİ
►Karbonhidratların kimyasal sindirimi=
AĞIZDA--…İNCEBAĞIRSAKTA…
►-Proteinlerin kimyasal sindirimi=
MİDEDE- …İNCE BAĞIRSAKTA………
-Yağların kimyasal sindirimi=
İNCE BAĞIRSAKTA
►Mekanik sindirimin gerçekleştiği kısımlar=
AĞIZ,MİDE,İNCE BAĞIRSAKTA …DÜZ…..KASLAR İLE
SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI
►Ağızda …DİŞLER…… mekanik sindirimi sağlar.
►Besinlerin sindirim kanalında düz kaslarla ilerlemesine ……PERİSTALTİK…….HAREKET denir.
►Ters peristaltik hareketler=
……KUSMA…….
►Ağızda ;
DİŞ-DİL-…TÜKRÜK…BEZLERİ BULUNUR
►……DİL….;
besinlerin tadının alınmasında, besinlerin ağız içinde hareket ettirilmesinde,
lokmanın oluşturulmasında ve yutulmasında işlev görür
►DİŞLER;TAÇ-…BOYUN..-KÖK Olmak üzere 3 kısımdır. ►
►Dıştan içe ;
…MİNE….-DENTİN-DİŞ ÖZÜ (PULPA) kısımlarından oluşur.
►…YUTAK. (FARİNKS)=Soluk borusu ve yemek borusununa açılan
kısım olup besinlerin yutulmasını sağlar.
►Yemek borusu ile soluk borusunu ayıran yapıya
…………GIRTLAK KAPAĞI…….(EPİGLOTTİS) denir.
►Epiglottisin (Gırtlak kapağı) nın görevi=
SOLUK BORUSU İLE ………YEMEK……. BORUSUNU
AYIRARAK YEMEĞİN ………SOLUK………. BORUSUNA
KAÇMASINI ENGELLEMEK,
YEMEK BORUSUNA GEÇMESİNİ SAĞLAMAK
►Yutak ve yemek borusunda
…KİMYASAL. SİNDİRİM gerçekleşmez
►…YEMEK BORUSU…… ;
Yutak ile mide arasında bulunur.
►Yemek borusunda hem ÇİZGİLİ hem …DÜZ… kas bulunur.
►Yutma olayı istemli baslar …İSTEMSİZ…… devam eder.
►…MİDE…=Proteinlerin sindiriminin başladığı yerdir.
►Midede hem MEKANİK hem …KİMYASAL…. sindirim olur.
►İç organlarda genel olarak dıştan içe;
…BAĞ…DOKU-…DÜZ…..KAS DOKU-…EPİTEL DOKU(MUKOZA) bulunur
►Midede besinler …BULAMAÇ….(KİMUS) haline gelir.
►Midenin yemek borusuna bağlana kısmına
…………MİDE AĞZI…. (KARDİA),
ince bağırsağa bağlandığı kısma
…………MİDE KAPISI…… (PİLOR)denir.
►Midede bulunan HCl NİN GÖREVİ=
ORTAMI …ASİTLEŞTİRİR………..
-PEPSİNOJEN ENZİMİNİ AKTİFLEŞTİREREK
…PEPSİN… ENZİMİNE DÖNÜŞTÜRÜR
►Midede mukus sıvısının görevi:
-SIVI ORTAM OLUŞTURARAK ……MİDEYİ……. KORUR.
►-İnsanda mide organı …VAGUS.. siniri ile uyarılır.
►…GASTRİN…….
hormonu ise mide bezlerini uyararak mide öz suyu salgılar
►……MİDE.. ÖZSUYUNDA=
Mukus, HCl (hidroklorik asit), pepsinojen enzimi,
çok az lipaz enzimi bulunur
► ……İNCE BAĞIRSAK………:
İnsanda sindirimin tamamlandığı ve emilimin başladığı kısımdır.
►Tür organik bileşiklerin sindiriminde ortak kısım
……İNCE BAĞIRSAK………..
►-İnce bağırsak 3 kısımdan oluşur=
-ONİKİ PARMAK BAĞIRSAĞI(DUEDONUM)
-BOŞ BAĞIRSAK (JEJUNUM)
-KIVRIM BAĞIRSAK (İLEUM)
►-İnce bağırsakta yüzeyi genişleterek besinlerin emilimini sağlayan yapılara
……MİKROVİLLUS…. denir.
►İnce bağırsak hormonları;
………SEKRETİN………..VE ……KOLESİSTOKİNİN……..
►İnce bağırsakta sindirim sonucu oluşan sıvıya
…KİLUS… denir.
►……KALIN BAĞIRSAK……… ;
Sindirimin son kısmıdır.Kimyasal sindirim olmaz,mikrovillus içermez,
Su ve mineralin emildiği kısım olup B VE K vitamini üreten bakteriler bulunur.
►Kalın bağırsak DÜZ bağırsağa açılır ve …ANÜS….ile sindirim tamamlanır.
►Kalın bağırsağın ince bağırsakla birleştiği yerde kör bağırsak bulunur.
Kör bağırsağın ucunda …APENDİKS……
bulunur ve buranın iltihaplanmasına APANDİSİT denir.
OGM MATERYAL KONU ÖZETLERİ SORUSU
CEVAP=E
►Sindirime yardımcı organlar;
TÜKRÜK BEZLERİ-…PANKREAS….
-KARACİĞER-SAFRA KESESİ
►-Tükrük bezleri;
…DİL…… ALTI-…ÇENE… ALTI-…KULAK.. ALTI TÜKRÜK BEZLERİ
(SU,TUZ,MUKUS İÇERİR.LİZOZİM ENZİMLERİ
……MİKROORGANİZMALARI……… PARÇALAR)
►Pankreas ;sindirimle ilgi enzimlerini ……VİRSÜNG……kanalı ile
……VATER…..KABARCIĞINA oradan
………İNCE BAĞIRSAĞA….. iletir.
►Karaciğerin görevleri;
►Yağların mekanik sindiriminde görev yapan safra sıvısı;
………KARACİĞERDE………. üretilir ………SAFRA KESESİNDE………. depolanır.
►Safra sıvısı karaciğerden…KOLEDOK…… kanalı ile ince bağırsağa geçer.
►Safranın özellikleri;
ÖSYM SORUSU
CEVAP=B
(Safra sıvısı,safra kesesinde değil,
karaciğerde üretilir)
ORGANİK BESİNLERİN SİNDİRİMİ
►-Karbonhidratların sindirimi;
…AĞIZDA…… BAŞLAR-…MİDEDE……KİMYASAL SİNDİRİM OLMAZ-
……İNCE BAĞIRSAKTA…… TAMAMLANIR.
-Karbonhidratların sindiriminde görevli enzimler;
►Proteinlerin sindirimi:
-……MİDEDE……..BAŞLAR
-…İNCE BAĞIRSAKTA… TAMAMLANIR
►Proteinlerin sindiriminde görevli enzimler;
-Pepsin enzimi= …MİDEDEN….
-Tripsin,kimotripsin enzimi=Pankreastan
►-Yağların sindirimi;
…İNCE BAĞIRSAKTA……..BAŞLAR,
…İNCE BAĞIRSAKTA…. TAMAMLANIR
►-Yağların sindiriminde görev yapan enzimler
OGM MATERYAL-KONU ÖZETLERİ SORUSU
CEVAP=D
BESİNLERİN EMİLİMİ
►Besinlerin emilimi ince bağırsakta bulunan
……MİKROVİLLUSLAR…… ile yapılır.
►-Kan kılcallarına emilenler;
GLİKOZ-AMİNOASİT-B-C VİTAMİNLERİ
--Kan kılcallarına emilim yolu;
Lenf kılcallarına emilenler
GLİSEROL-YAĞ ASİTLERİ- A-D-E-K VİTAMİNLERİ
-Lenf kılcallarına emilim yolu;
►HASTALIKLAR
……GASTRİT…: Bakteriler ile mide mukozasının iltihaplanması
…ÜLSER….:Gastritin ilerleyerek yaraya dönüşmesi
…MİDE KANSERİ….:Yaraların ilerleyerek kontrolsüz hücre bölünmeleri yapması
…REFLÜ…….:Mide ağzının bozulması ile yemeğin
yemek borusuna kaçıp asitleştirmesi ve tahribi
………HEPATİT…:Safra sıvısındaki kolesterolün çökelmesi ile safra kanalının tıkanması
…SİROZ….:Karaciğerin yağlanarak sertleşmesi
…HEMOROİT (BASUR)…… =Kalın bağırsak toplardamarlarının genişlemesi
…İSHAL.. :Bağırsak hareketlerinin bozulması sonucu elektrolitlerin emilmemesi
