10.SINIF-EKOLOJİ
EKOLOJİK KAVRAMLAR
►Çevre bilimi.Canlıların birbirleriyle ve çevreleriyle
olan ilişkisini inceleyen bilim dalı.=
......EKOLOJİ....
►Aynı türden oluşan canlı toplulukları:
........POPULASYON..............
ÖRNEK:
.....Trabzondaki kara çam ağaçları........
.....Karadenizdeki hamsi balıkları............
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=C
MEB KAZANIM TESTİ-10.SINIF-27-4
CEVAP=B
MEB KAZANIM TESTİ-10.SINIF-27-11
CEVAP=A
►Canlıların doğal olarak yaşayıp üreyebildikleri alan:
......HABİTAT.......
ÖRNEK:
..-İnsan için dünya...........
..-Bir böcek için ağaç kovuğu......
►Sadece canlılardan oluşan topluluk=
.......KOMÜNİTE......:.
ÖRNEK:.
-Trabzondaki ağaçlar.........
-Karadenizdeki balıklar...........
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=C
►Canlı ve cansızlardan oluşan topluluk=
.....EKOSİSTEM........
ÖRNEK:..
.-Karadeniz
-Dünyamız
-Akvaryum...............
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=E
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=E
►Canlılardan oluşan atmosfer tabakası=
.......BİYOSFER..........:
►Birey sayısı azdan çoka doğru;
TÜR<.POPULASYON......<...KOMÜNİTE.......<.....EKOSİSTEM.......<....BİYOSFER......
MEB KAZANIM TESTİ-10.SINIF-27-7
CEVAP=A
►Canlıların ekosistemdeki görev ve sorumlulukları:
......EKOLOJİK NİŞ.........
ÖRNEK:
-Bitkilerin ekolojik nişi fotosentez yaparak besin üretmek vb.
MEB KAZANIM TESTİ-10.SINIF-27-9
CEVAP=C
EK BİLGİ:
Kendine özgü iklim ve canlı türlerine sahip bölge:
..BİYOM...
ÖRNEK= Karasal (bitki örtüleri) , sucul (tatlısu,tuzlu su vb) biyomlar
MEB KAZANIM TESTİ-10.SINIF-27-3
CEVAP=A
EKOSİSTEMİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
►CANSIZ (ABİYOTİK) FAKTÖRLER;
...-GÜNEŞ IŞIĞI...... ,
...SICAKLIK............. ,
...İKLİM.......
,..TOPRAK VE MİNERALER
...SU...... ,
..PH..... ,
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=C
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=E
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=E
MEB KAZANIM TESTİ-10.SINIF-27-6
CEVAP=E
►CANLI FAKTÖRLER;
......ÜRETİCİLER (OTOTROF).......... ,
......TÜKETİCİLER (HETEROTROF)..... ,
.......AYRIŞTIRICILAR (ÇÜRÜKÇÜL=SAPROFİT)......
►Canlıların herhangi bir abiyotik (cansız)
faktör yönüyle yaşamlarına devam ettiği aralık:
....TOLERANS ARALIĞI...
►Fotosentez ya da kemosentez yaparak
kendi besinini kendisi üretebilen canlılar:
.......ÜRETİCİLER................
ÖRNEK:
..-Fotosentez yapan bitkiler..
..-Fotosentez yapan klorofilli bakteriler....
..-Kemosentez yapan bakteriler......................
►İnorganik maddelerden organik maddeleri sadece
........ÜRETİCİ (OTOTROF)....... canlılar gerçekleştirir
►Kendi besinini kendisi üretemeyip dışarıdan hazır olarak alan canlılar:
.......TÜKETİCİCİ (HETEROTROF)............
ÖRNEK:Hayvanlar,bazı bakteriler,mantarlar....
►Üretici ya da tüketici canlıların organik artıklarını ve
ölü organizmaları parçalayarak madde döngüsünü
sağlayan canlı grupları:
...AYRIŞTIRICILAR=ÇÜRÜTÜCÜLER=SAPROFİTLER........
► Ayrıstırıcı (Saprofit=Çürütücü) canlılara örnek
:......SAPROFİT BAKTERİLER.... ve
.......SAPROFİT MANTARLAR.......
MEB KAANIM TESTİ-10.SINIF-27-1
CEVAP=E
MEB KAZANIM TESTİ-10.SINIF-27-8
CEVAP=D
MEB KAZANIM TESTİ-10.SINIF-27-12
CEVAP=B
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=E
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=A
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=A
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=C
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=D
EKOSİSTEMDE BESİN VE ENERJİ AKIŞI
►Ekosistemdeki en temel enerji kaynagı;
....GÜNEŞ IŞIĞI...........
►Enerji akısınının geçiş sırası:
.....ÜRETİCİDEN TÜKETİCİYE DOĞRU............
►Besin ve enerji piramidinde her basamakta olan canlı grubu:.
.........AYRIŞTICILAR......
BESİN PİRAMİDİ
►Besin zincirindeki her bir basamak:
....TROFİK DÜZEY............
►1.trofik düzeyde daima ......ÜRETİCİLER.....bulunur.
►2.trofik düzeyde daima ..1.DERECE TÜKETİCİLER.....bulunur.
►Besin piramidinde canlıların toplam agırlığı:....BİYOKÜTLE.......
►Her trofik düzeyde enerji yüzde ..10...... oranında bir üste aktarılır.
►Ortamdaki zehirli maddelerin trofik düzeylerde giderek artması :.
....ÜRETİCİDEN TÜKETİCİYE DOĞRU......
►En fazla biyolojik birikim (zehir) besin piramidinin
......EN SON.........kısmında bulunur.
MEB KAZANIM TESTİ-10.SINIF-31-1
CEVAP=D
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=B
MEB KAZANIM TESTİ-10.SINIF-31-3
CEVAP=A
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=C
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=B
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=C
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=E
MEB KAZANIM TESTİ-10.SINIF-31-8
CEVAP=B
►Besin veya enerjinin üreticiden son tüketiciye doğru gerçekleştiği zincir
.....BESİN ZİNCİRİ........
►Çok sayıda besin zincirinden oluşan yapı:
....BESİN AĞI..................
BESİN ZİNCİRİ
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=B
MEB KAZANIM TESTİ-10.SINIF-31-5
CEVAP=C
MEB KAZANIM TESTİ-10.SINIF-31-7
CEVAP=E
EKOSİSTEMDE MADDE DÖNGÜLERİ:
►Canlı ve cansız ürünlerinin doğada tekrar kullanılabilir
hale gelmesini sağlayan olay
►Maddelerin üretim ve tüketimi arasındaki dengeyi ifade eder.
►Madde döngüleri;
....SU DÖNGÜSÜ......... , .......KARBON DÖNGÜSÜ....... ,
....AZOT DÖNGÜSÜ.............
SU DÖNGÜSÜ
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=E
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=C
KARBON DÖNGÜSÜ
Co2 nin üretildiği olaylar:
....SOLUNUM-YANMA-..LAVLAR-HAVA KİRLİLİĞİ........
CO2 nin tüketildiği olaylar:
...FOTOSENTEZ-KEMOSENTEZ..........
EK BİLGİ;
Havadaki CO2,NO2 gibi zararlı gazların miktarının artması =
SERA ETKİSİ...
OGM MATERYAL KAZANIM TESTİ
CEVAP=A
AZOT DÖNGÜSÜ
►Doğada yüzde ...78...oranında azot (N2) bulunur.
►Hiçbir canlı azotu .....SERBEST AZOR GAZI (N2)......şeklinde kullanamaz.
..AZOT TUZLARI (NO2-NO3).....şeklinde alır.
►Ek Bilgi:
Havadaki serbest azotun,bitkiler tarafından kullanılabilir
azot tuzlarına dönüşmesi=FİKSASYON
► Baklagil köklerinde yasayan ve azot bağlayıcı bakteriler serbest azotu ,
.....RHİZOBİUM BAKTERİLERİ.........dönüştürür.
►Protein içeren artıkları amonyağa (NH3) e dönüştüren canlılar:
......SAPROFİTLER (BAKTERİ YA DA MANTAR)...
►Amonyağın azot tuzlarına dönüştürülmesi olayı:
....NİTRİFİKASYON..........
► Nitrifikasyonu gerçekleştiren canlılar:.
......KEMOSENTETİK BAKTERİ YA DA ARKELER.........
► Nitrifikasyonun tam tersidir,yanı azot tuzlarını
havadaki serbest azot gazına dönüştürülmesi olayı:
....DENİTRİFİKASYON....
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=C
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=D
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=A
EK BİLGİ:
Küresel ısınmada sırasıyla gerçekleşen olaylar;
-Havada CO2 ,NO2,kloroflorokarbon gibi zehirli gazlar artar.
-Bu durum SERA ETKİSİ ne neden olur.
-Hava sıcaklığı artar.
-Buzullar erir.
-Karasal ekosistemler sular altında kalır,içilebilir su azalır.
-Tüm bu olayların sonucuna KÜRESEL ISINMA denir.
