11.SINIF-BOŞALTIM (ÜRİNER) SİSTEMİ
Burada 2 temel soru kalıbı bulubnaktadır.
-Boşaltım sistemi organlarının ve böbreklerin temel yapısı
-Nefronların yapısı ve nefronlarda
süzülme-geri emilim-salgılama olayları ve hastalıklar
►Canlı vücudundaki artık maddelerin vücut dışına atılmasına ...BOŞALTIM..... denir.
►İnsanda üriner (boşaltım )sisteminin görevleri=
.....KANDAN BOŞALTIM ARTIKLARININ AYIKLANMASI............ ,
....KAN HACMİ VE KAN BASINCININ DENGELENMESİ........ ,
....KANIN PH DENGESİNİN AYARLANMASI....... ,
........KANIN OSMOTİK DENGESİNİN AYARLANMASI..............
......KANDAKİ TUZ VE İYON (MİNERAL) DENGESİNİN AYARLANMASI................
=HOMEOSTASİ.........
MEB KAZANIM TESTİ-41.5
CEVAP=E
3 ADIMDA AYT-1.1
CEVAP=B
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=A
3 ADIMDA AYT-1.3
CEVAP=C
3 ADIMDA AYT-2.6.
CEVAP=C
►Canlılarda boşaltım ürünleri;
.....AMONYAK---ÜRE----ÜRİK ASİT...............
►En zehirliden en az zehirliye doğru:
.....AMONYAK ---ÜRE----ÜRİK ASİT...................
►En çok su ile atılandan en az su ile atılana doğru;
.......AMONYAK-----ÜRE---ÜRİK ASİT......................
►İnsanda amonyak , ......KARACİĞER.....de üreye dönüştürülür.
Üre de böbrekler yoluyla dışarı atılır.
MEB KAZANIM TESTİ-41.3
CEVAP=E
MEB KAZANIM TESTİ-41.8
CEVAP=C
►İnsanda üriner (boşaltım) sistemini oluşturan yapılar;
.....BÖBREKLER--..........,.
...ÜRETER (İDRAR KANALI)......
...İDRAR KESESİ (MESANE)............, .
...DIŞ İDRAR KANALI (ÜRETRA)..................
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=A
Numaralı yapı havuzcuk (pelvis)
MEB KAZANIM TESTİ-41.4
CEVAP=D
3 ADIMDA AYT-3.5.
CEVAP=E
BÖBREKLERİN YAPISI=
►Böbrekler dıştan içe ;
.....KABUK (KORTEKS).......... ,
.....ÖZ (MEDULLA)..... ,
....HAVUZCUK (PELVİS).........
►Böbreklerdeki temel birimlere
...NEFRON......denir.
►İdrar böbrekleki ..NEFRONLAR....
tarafından oluşturulur.
►Kanallar vasıtasıyla
......HAVUZCUKTA (PELVİSTE).........ta toplanır.
Üreter ile ...MESANE (İDRAR KESESİ) ...ye taşınır.
►Kabuk bölgesinde;
...İDRARIN OLUŞMASINI SAĞLAYAN YAPILAR......................
►Öz bölgesinde;
.....İDRARIN HAVUZCUĞA (PELVİSE)
TAŞINMASINI SAĞLAYAN KANALLAR
( MALPİGHİ PİRAMİTLERİ).....................bulunur
►Havuzcuk bölgesinde;
.........İDRARIN BİRİKTİRİLDİĞİ YER..........................
3 ADIMDA AYT-2.9
CEVAP=E
NEFRONLARIN YAPISI=
►Böbrekte idrar oluşumundan sorumlu yapıya
.......NEFRON......denir.
►Bir nefronun kısımları;
......MALPİGHİ CİSİMCİĞİ.................
.....PROKSİMAL TÜP..................... ,
.....HENLE KULPU.......................
.....DİSTAL TÜP.............................. ve
....İDRAR TOPLAMA KANALI..... kısımlarından oluşur
► Malpighi cisimciği
..BOVMAN KAPSÜLÜ +
GLOMERULUS (KILCAL KAN DAMARI YUMAĞI)..........................
► Glomerulus kılcalları;
MEB KAZANIM TESTİ-42.1
CEVAP=E
► Nefron kanalcığı;.
MEB KAZANIM TESTİ-42.2
CEVAP=C
MEB KAZANIM TESTİ-41.7
CEVAP=C
MEB KAZANIM TESTİ-42.4
CEVAP=D
İDRAR OLUŞTURMA;
►İdrarın meydana gelme aşamaları; .................................... , ...................................... , .................................................
►Erkeklerde;..........................................................................
A---SÜZÜLME:
►....................................................................................................SÜZÜLME denir
► Bowman kapsülüne geçen sıvıda bulunanlar;.................................................................................
............................................................................
MEB KAZANIM TESTİ-42.7
CEVAP=B
3 ADIMDA AYT-1.5
CEVAP=E
3 ADIMDA AYT-1.6
CEVAP=B
B----GERİ EMİLİM:
.......................................................................
...........................................................................GERİ EMİLİM denir.
►GERİ EMİLİMİN GERÇEKLEŞTİĞİ KISIMLAR;
►1-PROKSİMAL TÜPTE GERİ EMİLİM: .................................
.................................................................................
►2-HENLE KULPUNDA GERİ EMİLİM; ................................
..................................................................................................................
►3-DİSTAL TÜPTE GERİ EMİLİM: .....................................
..........................................................................................................
►4-İDRAR TOPLAMA KANALINDA GERİ EMİLİM ............................................
....................................................................
3 ADIMDA AYT-1.2
CEVAP=C
C-SALGILAMA
...................................................................................SALGILAMA denir.
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=B
MEB KAZANIM TESTİ-41.1
CEVAP=D
3 ADIMDA AYT-3.8.
CEVAP=C
2022-AYT SORUSU
GRAFİK YORUMLAMA
3 ADIMDA AYT-3.1
CEVAP=E
2020-AYT SORUSU
CEVAP=E
Salgılama sonucu proksimal tüpte bulunan
Hidrojen,K ve ilaçlara idrar toplama kanalında rastlanır.
2019-AYT SORUSU
CEVAP=E
-Kreatin fosfatın kaslarda parçalanması sonucu oluşan azotlu
bir atıktır.
-Kreatinin geri emilimi yoktur,tamamı idrarla atılır.
MEB KAZANIM TESTİ-41.9.
CEVAP=D
MEB KAZANIM TESTİ-41-10
CEVAP=A
MEB KAZANIM TESTİ-42.3
CEVAP=D
3 ADIMDA AYT-2.3
CEVAP=E
HASTALIKLAR
►-...NEFRİT...: Nefronların iltihabı
►-...BÖBREK TAŞI....:Parathormon etkisiyle kandaki Ca artar ve
kanda mineral artışıyla böbreklerde mineral birikimi
►-...DİYALİZ....:Böbrek fonksiyonlarının kaybıyla kanda ürenin
artması sonucu oluşan böbrek hastalığı
►-Böbrek yetmezliği tedavisinde uygulanan yöntemler;
...DİYALİZ.... ve …HEMODİYALİZ….
► ....İDRAR YOLU ENFEKSİYONU....;
Bakterilerin idrar yolunu enfekte etmesi
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=A
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=E
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=D
3 ADIMDA AYT-1.12
CEVAP=E
Sebep değil sonuçtur.
Ek Bilgiler;
►-Böbreklerde bulunan ..................................................
hormonu kemik iliğini uyararak alyuvar üretir.
►-Uzun süre açlık durumunda böbrekler
............................................i glikoza dönüştürür.
►-İnaktif D vitamini karaciğerin ardında
..............................................de aktif D vitaminine dönüşür.
►-......ADH........hormonu, böbreklerden suyun geri emilimini
.........ALDOSTERON......hormonu böbreklerden sodyumun emilimini
potasyumun atılımını sağlar.
3 ADIMDA AYT-3.6.
CEVAP=C
MEB KAZANIM TESTİ-42.8
CEVAP=B
3 ADIMDA AYT-3.4.
CEVAP=B
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=B
MEB KAZANIM TESTİ-41-2
CEVAP=C
MEB KAZANIM TESTİ-41.6.
CEVAP=B
3 ADIMDA AYT-2.8
CEVAP=A
►-Böbrek sağlığı için bol
..........SU...... tüketilmelidir.
►-Boşaltım sistemiyle sağlanan kararlı iç denge :
....HOMEOSTASİ.....
►-Canlılada boşaltım ürünleri;
..AMONYAK-ÜRE-ÜRİK ASİT.....
►-Amonyağı üreye dönüştürmenin amacı:
.......ZEHİRLİ MADDELERİ DAHA AZ ZEHİRLİ HALE GETİRMEK......
►-Böbrek atardamarında çok olan;
►-Böbrek toplardamarında çok olan;
►-Süzülme ile bowman kapsülüne gecemeyen maddeler
►-Böbreğin kabuk bölgesinde bulunanlar;
.....................................................................................
►-Böbreğin öz bölgesinde bulunanlar
;..................................................................................................
►-Henle kulpunun hangi kısmında su geri emilmez;
►-Hangi olay ile idrarın yoğunlaşması saglanır?
►-Sağlıklı insanlarda emilim oranları:
►-Salgılama ile atılan maddeler;
...................................................................................................
►-Süzülmede ........ENERJİ...........harcanmaz ,
geri emilim ve salgılamada ....ENERJİ .....harcanır.
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=E
MEB KAZANIM TESTİ-41.11
CEVAP=D
OGM MATERYAL KAZANIM SORUSU
CEVAP=D
ÖSYM SORUSU
BÖBREK YAPISI
CEVAP=E
MEB KAZANIM TESTİ-42.5
CEVAP=C
MEB KAZANIM TESTİ-42.6
CEVAP=A
MEB KAZANIM TESTİ-42.10.
CEVAP=E
3 ADIMDA AYT-1.7
CEVAP=C
MEB KAZANIM TESTİ-42.10
CEVAP=B
3 ADIMDA AYT-2.1
CEVAP=E
3 ADIMDA AYT-2.2
CEVAP=B
3 ADIMDA AYT-2.4
TABLO YORUMLAMA SORUSU
CEVAP=C
3 ADIMDA AYT-2.5.
CEVAP=E
3 ADIMDA AYT-2.7
CEVAP=C
-Böbrek atardamarı metabolik atık açıdan fazla (üre fazla)
ve O2 açısından zengin
-Böbrek toplar damarı ,metabolik atık açısından az (üre az)
ve CO2 açısından zengindir.
3 ADIMDA AYT-3.7.
CEVAP=D
Glomerulus kılcallarında kan basıncı doku
kılcallarının 2 katı ve sabittir.
